വേദാന്തം

വേദാന്തം ഹിന്ദു തത്വചിന്തയിൽ ഒരു പ്രധാന ആശയധാരയാണ്. ഇത് വിവിധ മാർഗങ്ങൾ, ആശയങ്ങൾ, ഉപസംഹാരങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെ വ്യത്യസ്തമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു. വേദത്തിലെ ജ്ഞാനകാണ്ഡത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ആവിഷ്കരിക്കപ്പെട്ട ഭാരതത്തിന്റെ തനതായ തത്വചിന്തയാണ് വേദാന്തം. ഇതിന് ഉത്തര മീമാംസ എന്നും പറയുന്നു. ഉപനിഷത്തുകൾ, ബ്രഹ്മസൂത്രം, ഭഗവദ്ഗീത എന്നിവയാണ്‌ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങൾ. ഇവയെ പ്രസ്ഥാന ത്രയം എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്. ഒരോ ആചാര്യന്മാർ ഈ ഗ്രന്ഥങ്ങളെ വ്യാഖ്യാനിച്ചതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വേദാന്തത്തിൽ തന്നെ പല വിഭാഗങ്ങൾ ഉടലെടുത്തു. ശങ്കരചാര്യർ, ഭാസ്കരാചാര്യർ, രാമാനുജാചാര്യർ, മാധ്വാചാര്യർ, നിംബാർക്കൻ, ശ്രീകണ്ഠൻ, ശ്രീപതി, വല്ലഭൻ, വിജ്ഞാനഭിക്ഷു, ബലദേവൻ, ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു എന്നിവർ ബ്രഹ്മസൂത്രത്തിന് അവരവരുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളെഴുതിയപ്പോഴാണ് വിവിധ വിഭാഗങ്ങളുണ്ടായത്. അദ്വൈതം, ദ്വൈതം, വിശിഷ്ടാദ്വൈതം എന്നിവയാണ്‌ അവയിൽ പ്രധാനം.

പതിനൊന്ന് വേദാന്ത വിഭാഗങ്ങളും ഉപഞ്ജാതാക്കളും -

1. അദ്വൈതം - ശങ്കരാചാര്യർ
2. ദ്വൈതം -മാധ്വാചാര്യർ
3. വിശിഷ്ടാദ്വൈതം - രാമാനുജാചാര്യർ
4. ദ്വൈതാദ്വൈതം - നിംബാർകാചാര്യർ
   
5. ശുദ്ധാദ്വൈതം -വല്ലഭാചാര്യർ 
6. ഭേദാഭേദം - ഭാസ്കരാചാര്യർ
7. ശൈവവിശിഷ്ടാദ്വൈതം -ശ്രീകണ്ഠാചാര്യർ
8. ഭേദാഭേദവിശിഷ്ടാദ്വൈതം -ശ്രീപത്യാചാര്യർ
9. അവിഭാഗദ്വൈതം -വിജ്ഞാനഭിക്ഷു
10. അചിന്ത്യഭേദാഭേദം -ബലദേവാചാര്യർ
11. അചിന്ത്യഭേദാഭേദം - ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു 

1. അദ്വൈത വേദാന്തം - ശങ്കരാചാര്യർ

(800-900AD)

അദ്വൈതം എന്ന വാക്ക് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ആത്മാവും ബ്രഹ്മവും ഒന്നാണ് എന്നതാണ്. ഒരൊറ്റ പരബ്രഹ്മമാണ് യഥാർത്ഥം, ലോകം മായയാണ്. എല്ലാ സൃഷ്ടിയും, ജീവനും, ജഡവും ബ്രഹ്മത്തിൽ ലയിക്കുന്നതായി അദ്വൈത വേദാന്തം വിശ്വസിക്കുന്നു . "അഹം ബ്രഹ്മാസ്മി" (ഞാനാണ് ബ്രഹ്മം) എന്നത് പ്രധാന വേദാന്ത വാക്യമാണ്. ആത്മാവ്, ബ്രഹ്മം ഒരേ സത്യമാണ് എന്ന് പറയുന്നു. ബ്രഹ്മമാണ് സത്യം, ജഗത്ത് മിഥ്യയാണ്, ജീവന്‍  ഭിന്നമല്ല എന്നു വാദിക്കുന്ന ഭാരതീയദര്‍ശനമാണ് അദ്വൈതം. അദ്വൈതം എന്ന ദര്‍ശനത്തില്‍, ജീവാത്മായ മനുഷ്യനും പരമാത്മാവായ ഭഗവാനും ഒന്നാണെന്ന സങ്കല്പം ഉണ്ട്.

2. ദ്വൈതം - മാധ്വാചാര്യർ (1300-1400 AD)

ദ്വൈതം ദ്വിത്വത്തിന്റെ സിദ്ധാന്തമാണ്, പരബ്രഹ്മവും ജീവാത്മാവും തമ്മിലുള്ള വ്യക്തമായ വ്യത്യാസം അവകാശപ്പെടുന്നു. ഭക്തി യുക്തമായ ധാർമ്മികതയെ പ്രാധാന്യമിടുന്നു. ദൈവവും, ആത്മാവും വ്യത്യസ്തമാണ് എന്ന് പറയുന്നു. ദൈവസേവനം ദ്വൈതത്തിൽ മുഖ്യമാണ്.

3. വിശിഷ്ടാദ്വൈതം - റാമാനുജാചാര്യർ (1100-1200AD)

മഹാവിഷ്ണു ബ്രഹ്മം ആകുന്നുവെന്നും സകല സൃഷ്ടികൾക്കും അടിസ്ഥാനമായ ദൈവം വിഷ്ണു ആണെന്നും റാമാനുജാചാര്യർ പറയുന്നു. വിശിഷ്ടാദ്വൈതം ഭക്തിയുടെ (ഭക്തി യോഗം) പ്രാധാന്യത്തെ ഊന്നി പറയുന്നു.

4. ദ്വൈതാദ്വൈതം - നിംബാർകാചാര്യർ (1300-1400AD)

ഇതു സൃഷ്ടിയും, ജീവനും, ഭഗവാനുമായുള്ള ദ്വിത്വം (ഭേദം) കൂടാതെ അദ്വിത്വം (അഭേദം) എന്ന ആശയങ്ങളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഭഗവദ്ഗീത, ഉപനിഷത്തുകൾ എന്നിവയുടെ ആശയങ്ങളാണ് അടിസ്ഥാനം.

5. ശുദ്ധാദ്വൈതം - വല്ലഭാചാര്യർ (1500-1600AD)

ശുദ്ധാദ്വൈതത്തിൽ പരമാത്മാവ് ഒരേയൊരു സത്യം മാത്രമാണ്. ഭഗവാൻ ശ്രീകൃഷ്ണനെ പരമാത്മാവായി കരുതുന്നു. ബ്രഹ്മം (പരമാത്മാവ്) വിശുദ്ധവും അനന്തവും പൂർണവുമാണ്.

കൃഷ്ണഭക്തി, മോക്ഷത്തിന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാന മാർഗ്ഗമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു.

6. ഭേദാഭേദം - ഭാസ്കരാചാര്യർ (800-900AD)

സത്യത്തിന്റെയും ജിവന്റെയും ദൈവത്തിന്റെയും ബന്ധം ഏകത്വവും വൈശിഷ്ട്യവും ആണെന്നുള്ള വ്യാഖ്യാനം.

"ഭേദാഭേദം" എന്ന പദം "വിവേചനം" (ഭേദം) "സാദ്ധ്യത" (അഭേദം) എന്നിവയുടെ കൂട്ടായ്മയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

7. ശൈവവിശിഷ്ടാദ്വൈതം - ശ്രീകണ്ഠാചാര്യർ (1100-1200AD)

ശിവന്റെ കീഴിലുള്ള സൃഷ്ടി, സംരക്ഷണം, സംഹാരത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ദൈവം ഏറ്റവും ഉന്നതമായ ഒന്നാണ് എന്നും വാദിക്കുന്നു. ശിവനെ പരമാത്മയായി വിശേഷിപ്പിക്കുന്നതിനും ശിവ-ശിവശക്തി-ശിവാത്മാവ് എന്ന സിദ്ധാന്തം പ്രസക്തമാണ്.

8. ഭേദാഭേദവിശിഷ്ടാദ്വൈതം - ശ്രീപത്യാചാര്യർ (1400-1500AD)

ഭേദവും അഭേദവും തമ്മിലുള്ള ഒരു ബന്ധം വർത്തിക്കുന്ന മതവാദം. ഈ തത്വശാസ്ത്രത്തിൽ, യാഥാർത്ഥ്യത്തെ ഏകതയുള്ളതും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വ്യത്യാസം കൊണ്ടും കാണപ്പെടുന്നു. ആധ്യാത്മിക യാഥാർത്ഥ്യം അനാദ്ധ്വിതമാണെങ്കിലും, തത്ത്വജ്ഞാന ലോകം വസ്തുതപരമായ വ്യത്യാസങ്ങൾ നിലനിർത്തുന്നു.

9. അവിഭാഗദ്വൈതം - വിജ്ഞാനഭിക്ഷു (1600-1700AD)

സമസ്ത സൃഷ്ടിയും ദൈവത്തിൻറെ ഭാഗമാണെന്നും വ്യക്തിയും സൃഷ്ടിയുമായി ഒരു താത്വിക വ്യത്യാസം ഇല്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു.

10. അചിന്ത്യഭേദാഭേദം - ബലദേവാചാര്യർ (1600-1700AD)

ദൈവവും ജിവവും സൃഷ്ടിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വ്യക്തിയില്ലാത്ത ഭേദാഭേദം എന്ന നിലയിൽ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നു. യാഥാർത്ഥ്യം ഒരേ സമയം ഭേദവും അപ്രതീക്ഷിതവും ആകുന്നു എന്നതാണ് ഈ തത്വശാസ്ത്രം.

11. അചിന്ത്യഭേദാഭേദം - ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു (1500-1600AD)

ഈ ദാർശനികതത്വ പ്രകാരം എല്ലാം തികച്ചും ഒരു തത്ത്വത്തിൽ പെട്ടവയും, അതേസമയം വ്യത്യസ്തതകളെ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈശ്വരനും ജിവനും, പ്രകൃതിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ ഈ ആശയം വഴി വിശദീകരിച്ചു. സൃഷ്ടിയും പരബ്രഹ്മവും തമ്മിൽ ഭേദം ഇല്ലാത്ത ഏകത്വം (അഭേദം) ഉണ്ടെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നു. ഭഗവാൻ ശ്രീവിഷ്ണുവിനെ ധ്യാനിക്കുവാനും ഭക്തിയിലാണ് മോക്ഷം എന്നും പറയുന്നു.

"സൂക്ഷ്മ വേദം" എന്നത് ഒരു പ്രത്യേക വേദാന്ത സിദ്ധാന്തം അല്ല, മറിച്ച്, ആഴത്തിലുള്ള, ആത്മീയ, ദാർശനിക അറിവുകൾക്ക് ലഭ്യമായ മാർഗ്ഗം എന്ന നിലയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതൊരു ആചാര്യൻ സൃഷ്ടിച്ച പ്രത്യേക ഫിലോസഫി അല്ല.