ഫാദർ ഓഫ് ഇന്ത്യൻ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ

"ഫാദർ ഓഫ് ഇന്ത്യൻ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന പദ്മശ്രീ ഡോ. എം. രാജഗോപാൽ സാറിൻ്റെ ഓഫീസിൽ രണ്ട് ദിവസത്തെ മീറ്റിംഗിന് പോയി കണ്ടു സംസാരിച്ചു. നോർത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ വലിയ കാര്യമായിട്ട് ഇല്ലാത്തത് കൊണ്ട് അതിനെ എങ്ങനെ ഓർഗനൈസ് ചെയ്യാം എന്നതിനെ പറ്റി ആയിരുന്നു മീറ്റിംഗ്. ഇന്നലെ മീറ്റിങ്ങും കാര്യങ്ങളും ഇന്ന് മെഡിക്കൽ ടീമിൻ്റെ കൂടെ ഹോം കെയർ വിസിറ്റിംഗ്. 8 രോഗികളെ വീടുകളിൽ പോയി അവർക്ക് വേണ്ട മരുന്നുകളും, കൗൺസിലിങ്ങും, ചിലർക്ക് ഒരു മാസത്തേക്ക് ഉളള ആഹാരസാധനങ്ങൽ കൊടുക്കാനും ആണ് പോയത്.

പദ്മശ്രീ ഡോക്ടർ രാജ് ഗോപാൽ സാറ് തൻ്റെ ജിവിതം പാലിയേറ്റീവ് കെയറിൻ്റെ വ്യാപനത്തിന് ആയി ഉഴിഞ്ഞ് വച്ച മഹനാണ്. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ജീവിതവും സേവനങ്ങളും ഇന്ത്യയിലെ പാലിയേറ്റീവ് കെയറിന്റെ രംഗത്ത് ഒരിക്കലും മറക്കാൻ കഴിയാത്ത സംഭാവനകളാണ്.

2003 ൽ തുടങ്ങി വച്ച pallium India ഡോ. രാജഗോപാൽ സ്ഥാപിച്ച ഒരു ദേശീയ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സംഘടന ആണ്. Pallium India ഇന്ത്യയിലുടനീളം പാലിയേറ്റീവ് കെയർ കേന്ദ്രങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുകയും, പരിശീലന പരിപാടികൾ നടത്തുകയും, Morphine പോലുള്ള വേദനാശമന മരുന്നുകളുടെ ലഭ്യത സുതാര്യമാക്കാൻ നിയമപരമായ വലിയ പോരാട്ടങ്ങൾ നടത്തി, അനുയോജ്യമായ ഗവമെൻ്റ് പൊളിസികൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സേവനങ്ങൾക്ക് ഉപാധിയായി ഇന്ത്യൻ ഗവൺമെൻ്റ് 2018ൽ പദ്മശ്രീ അവാർഡ് കൊടുത്തു. ലോകത്തെ പല രാജ്യങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന് അവാർഡുകൾ കൊടുത്ത് ബഹുമാനിച്ചിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹം WHO’s 'Global Ambassador for Palliative Care' ആണ്.

ഇന്ത്യയിലെ NDPS നിയമം ഭേദഗതി ചെയ്യുന്നതിനായി ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ്, അന്താരാഷ്ട്ര ആരോഗ്യനയങ്ങൾ, ലോകാരോഗ്യ സംഘടന, തുടങ്ങിയവയുമായി ചേർന്ന് പ്രവർത്തിച്ചു.

ലോകത്തെ പല രാജ്യങ്ങളിലും പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള “Top 100 Global Thinkers” ലിസ്റ്റിലുള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്

1993-ൽ കൊടുങ്ങല്ലൂർ മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം ആമുഖം നൽകിയത് ആദ്യത്തെ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ക്ലിനിക്ക് - Pain and Palliative Care Society (PPCS), Calicut, പിന്നീട് Kerala’s Neighbourhood Network in Palliative Care (NNPC) എന്ന സമൂഹ അധിഷ്ഠിത മോഡലായി വികസിച്ചു. ഇത് ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ മാതൃകയായി മാറുകയും ചെയ്തു.

🩺 Quotes by Dr. Rajagopal

"Pain relief is a human right. To let a person suffer when relief is possible is both unethical and inhumane."

അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ദർശനം

ആരോഗ്യപരിചരണം അനുകമ്പയോടെയുള്ളതായിരിക്കണം.

ജീവിതത്തിന്റെ അന്തിമഘട്ടം dignity-യോടെയും വേദന രഹിതമായും ആയിരിക്കണം.

ഓരോ ഡോക്ടറും രോഗിയുടെ വേദന മനസ്സിലാക്കാൻ പരിശീലിക്കപ്പെടണം.

ഡോ. എം. രാജഗോപാൽ എന്നത് ഒരൊറ്റ വ്യക്തിയുടെ പേര് മാത്രമല്ല — അത് ഇന്ത്യയിലെ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ വിപ്ലവത്തിന്റെ അടയാളമാണ്. ഒരു ഡോക്ടർ, ഒരു ആക്റ്റിവിസ്റ്റ്, ഒരു മനുഷ്യൻ എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം നൽകുന്ന മാതൃക ഇന്നും അനേകർക്ക് പ്രചോദനമാണ്.

അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഓഫീസിലെ ഓരോ ആളുകളും അത് ഡോക്ടർമാർ ആയിക്കോട്ടെ, നഴ്സുമാർ ആയിക്കോട്ടെ, നോൺ മെഡിക്കൽ സ്റ്റാഫ് ആയിക്കോട്ടെ അവരെല്ലാവരും വളരെ വിനയപൂർവ്വവും സ്നേഹത്തോടെയും ആണ് എല്ലാവരോടും പെരുമാറുന്നത്. 

ഭാരതത്തിൽ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ഇപ്പോഴും വികസനത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടത്തിലാണ്, പലവിധ പ്രശ്‌നങ്ങളും നേരിടുന്നു. വേദന നിയന്ത്രണത്തിന്റെ ചരിത്രരേഖയിലൊരു വഴിത്തിരിവായും നിര്‍ണ്ണായകമായും ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ (WHO) സ്റ്റെപ്പ് ലാഡര്‍ മാതൃക കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ആധുനിക വേദന നിയന്ത്രണ രീതികളുടെ ലഭ്യത, കൈവിടാതെ ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ കഴിയുന്നതിന്റെ കാര്യക്ഷമത എന്നിവ ഓരോ വൈദ്യനെയും വേദനാശമന മരുന്നുകളുടെ ഉപയോഗത്തിൽ നിപുണനാകുന്നത് ഒരു നൈതിക ബാധ്യതയാക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ക്യാൻസർ രോഗികളിൽ 3 ശതമാനത്തിൽ കുറച്ചുപേരാണ് മതിയായ വേദനാശമനം ലഭ്യമാകുന്നത് എന്നതാണ് കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. വേദനാശമനത്തിന് ആവശ്യമായ ശ്രദ്ധ നൽകാത്തത് ഒരു നൈതികവും നിയമപരവുമായ തെറ്റാണെന്നും ബെനിഫിസൻസ് (beneficence) എന്ന തത്വത്തിന്റെ ലംഘനവുമാണ്.

മോർഫിൻ പോലെയുള്ള ഒപ്പോയിഡുകളുടെ ഔഷധ ഉപയോഗം ഭാരതത്തിലെ മയക്കുമരുന്നുകളും മാനസികാരോഗ്യ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന വസ്തുക്കളും സംബന്ധിച്ച നിയമം (NDPS Act) പ്രകാരം കർശനമായി നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്നു. രോഗികൾക്ക് മോർഫിൻ നൽകാൻ ആശുപത്രികൾ സർക്കാർ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തതും നിശ്ചിത നടപടികൾ പാലിക്കുന്നതും ആവശ്യമാണ്. അന്തിമഘട്ട ക്യാൻസർ രോഗികളുടെ വേദനാശമനത്തിനായി ഓറൽ മോർഫിൻ ലഭ്യമാക്കുന്നത് ശാസ്ത്രീയതയില്ലാത്ത നിയമനിബന്ധനകളാൽ വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. ഈ നിയമങ്ങൾ ഓരോ സംസ്ഥാനത്തും വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു, ഓരോ സംസ്ഥാനത്തും വേറിട്ട ലൈസൻസിങ് ഏജൻസികളും, അനേകം അടിസ്ഥാനം പരിശോധനയും അംഗീകാരനിലകളും ഉള്ള നിയമനടപടികളുമുണ്ട്. ലഭ്യതയിൽ കുറച്ച് പുരോഗതി ഉണ്ടായിട്ടും വളർച്ച ഏറെ മന്ദഗതിയിലാണ്, ഒപ്പോയിഡുകളുടെ ലഭ്യത ഇപ്പോഴും പാലിയേറ്റീവ് കെയർ നൽകുന്നവർക്ക് വലിയ പ്രശ്‌നമായി തുടരുന്നു.

കേരള നെറ്റ്‌വർക്കിന് 60-ലധികം യൂണിറ്റുകൾ ഉണ്ട്, 1.2 കോടി ജനസംഖ്യയെക്കൂടിയുള്ള സേവനം നൽകുന്നു, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ പാളിയേറ്റീവ് കെയർ നെറ്റ്‌വർക്കുകളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. 2008 ഏപ്രിലിൽ കേരളം ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ പാളിയേറ്റീവ് കെയർ നയമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. കോഴിക്കോട് മാതൃക (Calicut Model) നിലവിൽ ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ മാതൃകാ പദ്ധതി ആയി ഉയർന്നു, മികച്ച നിലവാരമുള്ള സേവനത്തിന് ഉദാഹരണമായി.

പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ക്യാൻസർ ചികിത്സയുടെ പ്രധാനവും ആവശ്യകവുമായ ഘടകമാണ്. 12-ാം അഞ്ച് വർഷ പദ്ധതിയിൽ ഇതിന് പ്രത്യേക പ്രാധാന്യം ഉണ്ട്. ക്യാൻസർ പരിചരണത്തിനായുള്ള ബജറ്റിന്റെ കുറഞ്ഞത് 10% പാലിയേറ്റീവ്  കെയറിനായി മാറ്റിവെക്കണം. ജില്ലയിലെ ആശുപത്രിയിൽ 4 പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ബെഡുകൾ ലഭ്യമായിരിക്കും. ഡോക്ടർമാർക്കും നഴ്‌സുമാർക്കും ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർക്കും അടിസ്ഥാന പാലിയേറ്റീവ് കെയറിൽ പരിശീലനം നൽകും. ജില്ലാ ആശുപത്രിയിലെ ഒരു ഡോക്ടർക്ക് 2 ആഴ്ചയുടെ പാലിയേറ്റീവ് പരിശീലനം ഉണ്ടായിരിക്കണം.

വിദ്യാഭ്യാസം, പരിശീലനം, ഗവേഷണം

പാലിയേറ്റീവ് കെയറിന്റെ പ്രയോഗം മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള സമീപനങ്ങളിൽ വിദ്യാഭ്യാസം, പരിശീലനം, ഗവേഷണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. പാലിയേറ്റീവ് കെയറിലും അന്തിമഘട്ട പരിചരണത്തിലും നഴ്‌സുമാർ, ഡോക്ടർമാർ, മറ്റ് ആരോഗ്യവിദഗ്ധർ എന്നിവർക്ക് വേണ്ടി പ്രത്യേക വിദ്യാഭ്യാസ ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. WHO മൂന്നു അടിസ്ഥാന ഘടകങ്ങൾ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ വികസനത്തിനായി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു—സർക്കാർ നയം, വിദ്യാഭ്യാസം, മരുന്നുകളുടെ ലഭ്യത. ഇത് സ്ഥിരതയുള്ള പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സ്ഥാപിക്കാനും, പ്രവർത്തനപരമായ വ്യാപ്തി നേടാനും നിർണായകമാണ്.

പാലിയേറ്റീവ് കെയർ രാജ്യതലത്തിൽ വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനായി എല്ലാ ഡോക്ടർമാരുടെയും നഴ്‌സുമാരുടെയും അണ്ടർഗ്രാജുവേറ്റ് പാഠ്യപദ്ധതിയിൽ ഇതു ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതാണ് ഏറ്റവും ഫലപ്രദമായ മാർഗം. ഈ വർഷം മുതൽ എം.ഡി. പാലിയേറ്റീവ് മെഡിസിൻ റികഗ്നൈസ് ചെയ്‌തതോടെ ഈ മേഖല വിദഗ്ധതാ ശാഖയായി വികസിക്കാനുള്ള സാധ്യത ഉയർന്നു. ഇന്ത്യൻ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ അസോസിയേഷൻ (IAPC) ഇതിന് വർഷങ്ങളായി പരിശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു.